فارسی
Englishمحله شاهی
حصار بیرونی شهر دوراونتاش از خشت‌هایی به ابعاد بر روی حصار بیرونی به فواصل مشخص، ناودان‌هایی برای جلوگیری از نفوذ آب به بخش زیرین دیوار و خروج و هدایت آن به خارج از شهر تعبیه شده است. در نمای بیرونی آن نیز برآمدگی‌هایی با فواصل مشخص وجود داشته، گیرشمن این برآمدگی‌ها را نیم ستون‌های بزرگ فرض کرده است. حصار بیرونی دو دروازه داشته است. ورودی شاهی با بنای مجلل در ضلع جنوب شرقی و دروازه دیگری در ضلع شمال شرقی و بر روی پشته‌های طبیعی ساخته شده‌اند.
شکل 1: بازسازی محله شاهی، تصویر از گیرشمن
دروازه اصلي شهر یا همان ورودی شاهی در ضلع شرقي اين ديوار و به صورت بنايي مجلل ساخته شده است. اين بنا از حياطي به شكل مربع با اتاق‌هايي پيرامون آن تشكيل شده است. دو در بزرگ در دو سوي حياط مقابل هم قرار داشتند كه در طرفين آنها برج‌هاي قطوري ساخته شده بود.
شکل 2: نمایی از ورودی شاهی، تصویر از مهرداد میثاقیان
پس از ورود به شهر از این ورودی مجلل، محله شاهی قرار داشته که دارای چندین کاخ و یک معبد بوده است. گیرشمن اين بناها را به كاخ شاه و خانواده او نسبت مي‌دهد. اين بناها به نام‌هاي كاخ شماره 3، كاخ شماره 2، كاخ‌ـ‌آرامگاه و معبد نوسكو معرفي شده‌اند.
كاخ شماره 3 در فاصلي اندكي از دروازه شهر قرار دارد. این کاخ در گوشه شرقی شهر و در مجاورت حصار بیرونی واقع و از دو حیاط مستطیل و اتاق‌هایی در پیرامون حیاط‌ها تشکیل شده استدر بعضی از اتاق‌ها حوضچه‌هایی از آجر و اندود گچ ساخته شده است که با توجه به شکل حوضچه‌ها و محل خروجی آب، ساختارهایی مرتبط با شست و شو و پالودگی است.
شکل 3: نمایی از کاخ شماره 3 ،تصویر از مهرداد میثاقیان
از كاخ شماره 2 بقاياي اندكي برجا مانده كه با توجه به همين شواهد اندك مي‌توان سه حياط و اتاق‌هاي اطراف آن را تشخيص داد. متاسفانه آب شستگی‌ها این بنای خشتی را به شدت تخریب کرده‌اند.
شکل 4: نمایی از کاخ شماره 2 ،تصویر از مهرداد میثاقیان
بناي عظيم ديگر در اين محله بناي موسوم به كاخ ـ آرامگاه است. دلیل این نامگذاری وجود پنج گور سردابه‌ای با ساختار آجری در زیر سه تا از اتاق‌های این بنا است. در واقع این بنا از دو بخش تشكيل شده است. بخش اول پنج مقبره در زير زمين هستند. دسترسی به این مقابر از طریق پلکان امکان پذیر بوده و نقشه آنها وجود یک یا دو تالار و طاق‌های هلالی را نشان می‌دهد. به غیر از یک مورد، اجساد در این مقابر سوخته‌اند که خود معرف آئینی متفاوت از ایلامیان در دفن مردگان است. ساختار این مقابر از آجر و ملات آنها قیر طبیعی و گچ است. دیوار این مقابر نیز با گچ اندود و در حداقل یک مورد تزئین شده است. بخش دوم، كاخ با شکوهی است كه بر روي اين مقابر و در سطح زمين پي ريزي شده و بخش اصلی این بنا را شکل می‌دهد. در این بخش سه حیاط و اتاق‌های پیرامون آنها به چشم می‌خورد. ورودی این بنا نیز در ضلع جنوب شرقی ساخته شده است. وجود آجرهای لعابدار منقوش، نقاشی‌های دیواری، گل میخ‌های لعابدار، تابلوی‌های تزئینی موزائیکی، درهای تزئین شده با شیشه‌های رنگی و شواهدی از حوضچه سنگی نشان می‌دهد، این کاخ اهمیت بسیاری داشته است.
شکل 5: نمایی از کاخ آرامگاه، تصویر از مهرداد میثاقیان
در فاصله حدود 140 متری جنوب كاخ آرامگاه‌ها، معبدی خشتی دیده می‌شود که به خدای نوسکو اهدا شده است. این بنا ساختاری ساده دارد. اجزای این بنا عبارتند از یک اتاق بزرگ که حیاطی بزرگ پشت آن قرار دارد. در این حیاط سکوی خشتی بزرگی دیده می‌شود. نحوه قرارگیری اتاق و حیاط به گونه‌ای است که ترکیب آنها شبیه به حرف T است. ضخامت دیوارهای این نیایشگاه بالغ بر سه متر بوده و ورودی آن در ضلع شمال شرقی قرار دارد.
شکل 6: نیایشگاه نوسکو، تصویر از گیرشمن
در محدودۀ درون حصار بیرونی همچنین شواهدی از واحدهای مسکونی ساده در شمال و قبور پراکنده‌ای در محله شاهی است.
