سازه آبی

در ضلع غربی حصار بیرونی شهر، بقایای یک سازه آجری متفاوت از سایر بناهای شهر قابل مشاهده است. این ساختار آجری در بخش درونی شهر یک حوضچه کوچک است و در زیر حصار از نه آبراه تشکیل شده، ادامه این سازه در بیرون حصار به صورت یک حوض آجری بسیار بزرگ است. تمام این ساختار از آجر با ملات قیر و گچ ساخته شده است تا در مقابل آب مقاوم باشد.

شکل 1: موقعیت سازه آبی نسبت به زیگورات چغازنبیل، تصویر از مهرداد میثاقیان

شکل 2: بخش درون حصار سازه آبی

شکل 3: بخش درون حصار سازه آبی

شکل 4: بخش خارج از حصار سازه آبی

گیرشمن این سازه را تصفیه خانه می‌دانسته که آب جمع شده در خارج از حصار را با توجه به قانون ظروف مرتبطه پالوده می‌کرده و از طریق کانال‌ها در حوضچه کوچک درون شهر جاری می‌ساخته و ساکنین از این حوضچه، آب مورد نیاز خود را تامین می‌کردند.

مطالعات جدید اين فرضيه را مطرح ساخته که این اثر برای دفع آب‌های سطحی درون محوطه شهر به کار می‌رفته است. آب‌های حاصل از بارندگی را از قسمت درونی شهر به خارج آن هدایت می‌کردند.
شواهدي از وجود دو ساختار مشابه ولي به شدت آسيب ديده در بخش‌هاي ديگر ديوار بيروني شهر نيز به دست آمده است. اگرچه این شواهد آنچنان آسیب دیده که امکان بازسازی آن‌ها وجود ندارد.