بستر محیطی
چغازنبیل یا ال اونتاش باستانی، شهری است که در نقطهای استراتژیک در دشت شوشان واقع شده است. شواهد نشان میدهد که شهر از پیش طراحی و مکان آن با توجه به عوارض طبیعی انتخاب شده است.
شکل 1: نمای سه بعدی سطح تاقدیس سردارآباد
چغازنبیل بر روی تاقدیس سردارآباد، به عنوان یک برجستگی طبیعی ساخته شده است. این طاقدیس در بخشی از سازندآغاجری قرار دارد که سنگهای آن سخت شده است. موقعیت طبیعی تاقدیس به گونهای است که رودخانه دز این برجستگی طبیعی را به دو بخش تقسیم میکند. انتخاب این برجستگی برای احداث شهر کاملا عامدانه بوده است.
شکل 2: تصویری از ناهمواری های طبیعی در طاقدیس سردارآباد، تصویر از مهرداد میثاقیان
این بخش از سازند آغاجری با توجه به ویژگیهای زمینشناسی آن، مکان مناسبی برای برپایی بنایی همچون زیگورات شهر است و تحمل نگهداری بناهای عظیم شهر مانند کاخها و معابد را دارد.
شهر ال اونتاش در فاصله نزدیکی از رودخانه دز قرار دارد و امکان بهره برداری از آب رودخانه را فراهم میکند و درعین حال قرار گرفتن شهر بر روی این برجستگی طبیعی خطر سیلابها و طغیانهای رودخانه را نیز دفع میکند و پشتههای طبیعی طاقدیس، مانند دیواری مستحکم در مقابل طغیانهای رودخانه عمل میکند.
شکل 3: موقعیت رودخانه دز نسبت به شهر دوراونتاش، تصویر از مهرداد میثاقیان
همچنین شیب ملایم طاقدیس، زهکش مناسبی برای دفع آبهای حاصل از بارندگیهای شدید خوزستان است.
علاوه بر اینها، در شرایط آب و هوایی مناسب و آسمان صاف، شهر شوش از زیگورات شهر دوراونتاش قابل مشاهده بوده است.